Het potentieel van servitization voor de gezondheidszorg

|sep 30, 2020
Pers

Servitization is een groeiende trend die we wereldwijd zien. De mate van implementatie verschilt per branche. Hoewel servitization al op grote schaal wordt toegepast in verschillende sectoren, blijft de gezondheidszorg nog achter. DLL, een internationale aanbieder van financieringsoplossingen en managementadviesbureau Berenschot hebben masterstudenten van de Rotterdam School of Management (Erasmus Universiteit Rotterdam) gevraagd om te onderzoeken welke belemmeringen, voordelen en succesfactoren een rol spelen bij de implementatie van servitization door ziekenhuizen en OEM's (Original Equipment Manufacturers) in de gezondheidszorg. Hun bevindingen zijn gebundeld in een rapport dat vandaag wordt uitgebracht.

Servitization
Met de komst van servitization zien we een verschuiving van het produceren en verkopen van producten naar het leveren en verkopen van diensten, of een combinatie van producten, diensten en soms consumptiegoederen. Het concept speelt in op de veranderende marktbehoeften van bezit naar gebruik. Eindgebruikers willen steeds vaker direct toegang tot apparatuur wanneer dat nodig is, zonder die apparatuur te bezitten.

Fabian Nullmeier is consultant Operational Excellence bij Berenschot en heeft een PhD op het gebied van servitization. Hij licht toe: “De wereldwijde behoefte aan diensten is de afgelopen twintig jaar met 30 procent gestegen ten opzichte van het bruto binnenlands product. Ondertussen verandert de aard van de dienstverlening. De algemene tendens is dat er minder vraag is naar conventionele producten en diensten, omdat het mensen uiteindelijk gaat om de resultaten die deze producten bieden. Dus in plaats van ‘een auto kopen’ willen forenzen over ‘mobiliteit’ kunnen beschikken. En in plaats van ‘een verzekering afsluiten’ willen huiseigenaren ‘gemoedsrust’ krijgen. Mensen willen steeds vaker de beschikking hebben over apparatuur zonder de verantwoordelijkheid die het bezit van die apparatuur met zich meebrengt.”

De geslaagde implementatie van servitization heeft in diverse branches al geleid tot lagere eigendomskosten en hogere efficiëntie, bijvoorbeeld in de automotive branche, de material handling en de entertainmentsector. Enkele OEM’s bieden oplossingen voor servitization in de gezondheidszorg aan, maar de acceptatie ervan is nog beperkt door diverse typische kenmerken van de sector. Dit onderzoek brengt in kaart wat de belangrijkste voordelen, belemmeringen en succesfactoren zijn voor OEM’s en ziekenhuizen die servitization willen toepassen en is erop gericht de acceptatie van servitization in de zorgsector te versnellen door deze voordelen, belemmeringen en succesfactoren te bespreken.

Kwaliteit, efficiëntie, flexibiliteit en kostenreductie staan boven aan de agenda in de gezondheidszorg. Hoewel de zorg van nature anders is dan andere sectoren, denk ik dat servitization mogelijkheden biedt voor alle stakeholders."

Healthcare en servitization
Gezien de druk op de inkomsten en de snel stijgende kosten zijn OEM’s en ziekenhuizen steeds vaker genoodzaakt hun bedrijfsmodellen en inkoopstrategieën te herzien. Door de COVID-19-pandemie is de urgentie hiervan nog duidelijker geworden. Benno Dijkers, New Business Development Manager Healthcare bij DLL, zegt:“Kwaliteit, efficiëntie, flexibiliteit en kostenreductie staan boven aan de agenda in de gezondheidszorg. Hoewel de zorg van nature anders is dan andere sectoren, denk ik dat servitization mogelijkheden biedt voor alle stakeholders. Voor fabrikanten kun je bijvoorbeeld denken aan het differentiëren van het productaanbod en verhogen van de inkomsten op de lange termijn, en voor zorgaanbieders aan een grotere flexibiliteit en het overdragen van risico’s in verband met apparatuurstoringen.”

Servitization kan in de zorgsector worden ingezet om te zorgen dat niet langer de benodigde kapitaalintensieve apparatuur zelf aangeschaft hoeft te worden, maar dat in plaats daarvan de behandelingen met deze apparatuur als een dienst kunnen worden afgenomen (pay-per-use). Fabrikanten van apparatuur zullen hun bedrijfsmodel hierop moeten afstemmen. Zorgaanbieders kunnen de apparatuur dan gebruiken zonder de bijbehorende lasten en verantwoordelijkheden van het bezit ervan.

Meer informatie over de belemmeringen, voordelen en succesfactoren van servitization voor de zorgsector is te vinden in het beknopte report (in het Engels).