De lockdown-maatregelen leiden op korte termijn tot een sterke, economische krimp. We mogen tegen die tijd spreken van een recessie. Een recessie van flink formaat, die impact heeft op ons allemaal. En hoewel dit niet de eerste economische crisis is, blijft het een uitdaging om deze tijden te doorstaan. Maar wat kunnen we leren van mindere tijden uit het verleden? Welke lessen geven ons houvast bij een onzekere toekomst?

De economie is continu in beweging en kent pieken en dalen. We wisten eigenlijk al dat een nieuwe crisis niet te voorkomen zou zijn.  Maar wanneer het precies zou gebeuren en met welke aanleiding, was tot voor kort onbekend. Nu het zover is, moeten ondernemers en bedrijven snel schakelen. Deze situatie vraagt om flexibiliteit, aanpassingsvermogen en innovatieve oplossingen. Maar welke aanpak werkt? En wat werkt juist niet? Harvard Business Review vatte dit in 2010 al voor ons samen:

Crisismodus

Schiet niet te snel in de crisismodus. Het verlagen van bedrijfskosten en uitgaven of het ontslaan van medewerkers leert uw bedrijf niet om efficiënter te werken. En op langere termijn, leidt dit vaak tot weinig innovatie en beperkte kostenbesparing. U blijft namelijk hetzelfde doen met minder. En dat gaat weer ten koste van de kwaliteit die u levert. Ook is het centraliseren van beslissingen niet altijd de oplossing. Vaak wordt dan gekozen voor bezuinigingen over de hele linie. Maar wie weet lopen er initiatieven die na de recessie voor groei kunnen zorgen?

Te optimistisch

Een bedrijf dat zich puur blijft richten op promotie, ontwikkelt een cultuur van optimisme. Klinkt mooi, maar hierdoor wordt eigenlijk de ernst van een crisis ontkend. Vroege waarschuwingen, zoals bezuinigingen van klanten, worden genegeerd. Deze bedrijven blijven te lang hangen in de gedachte: “zolang we blijven innoveren, zullen verkopen en winsten stijgen”. Positieve leiders trekken vaak werknemers naar zich toe die houden van organisaties gericht op toekomst en groei. Maar wanneer er alleen maar positievelingen samen komen, zouden ze de realiteit wel eens over het hoofd kunnen zien.

De pragmatische aanpak

Bedrijven die na een recessie vaak beter presteren dan concurrentie, zijn vooral pragmatisch. Pragmatische bedrijven zien in dat kostenbesparing nodig is, maar ook dat investeringen essentieel zijn voor groei. En ze weten dit tegelijk te managen. Dat klinkt misschien makkelijk, maar in de praktijk is deze combi nog niet zo simpel. Vaak zijn dit soort bedrijven vooruitstrevend. Ze zijn selectief in defensieve keuzes. Denk bijvoorbeeld aan besparen door operationele efficiëntie. En juist minder door het aantal werknemers te verlagen. Maar ook blijven ze zich ontwikkelen, zien ze nieuwe zakelijke kansen en investeren deze bedrijven aanzienlijk meer in activa, outsourcing en marketing. Maar waarom komen juist deze bedrijven beter uit de bus na een recessie?

Operationele efficiëntie
Met meer focus op efficiëntie, voelen medewerkers zich gesteund door het management. Ze besteden hun tijd niet aan zorgen over baanzekerheid, en dat bevordert de creativiteit onder werknemers enorm. Ze kunnen meedenken in mogelijkheden voor het verlagen van de kosten. En hoewel ontslagen misschien kostenverlagend zijn op korte termijn, bemoeilijkt het aan de andere kant het herstel. Denk aan het risico van te laat opschalen, zeker als het inhuren lastiger is dan verwacht. Door elk bedrijfsmodel of proces onder de loep te nemen, verlaagt u de bedrijfskosten permanent. Dus als de vraag terugkeert, blijven de kosten laag en kan winst sneller groeien.

Investeren
Tijdens recessies ontwikkelen vooruitstrevende bedrijven nieuwe markten. Ze profiteren bijvoorbeeld van de lagere onroerend goed prijzen. Dit helpt zowel tijdens de crisis als daarna, want ze kunnen sneller reageren op een stijgende vraag. Omdat hun activakosten lager liggen, is het bedrijfsresultaat relatief vaak hoger. Ook investeren deze bedrijven juist meer in bijvoorbeeld outsourcing en marketing. Het levert tijdens de crisis misschien beperkte voordelen op, maar zorgt daarna wel direct voor een extra boost. De middelen die zijn vrijgemaakt door meer operationele efficiëntie, dekken een groot deel van deze uitgaven af. Waar precies op moet worden geïnvesteerd, blijft een gok. Blijf vooral nauw verbonden met (de behoeften van) uw klant bij het maken van beslissingen.

Een goede basis

Budgetten op het ene gebied verlagen en op het andere gebied uitbreiden, vraagt om uitleg. Want waarom zou u deze uitgaven doen wanneer er geen directe voordelen zijn? Er zijn maar weinig bedrijven die een masterplan klaar hebben liggen. De winnaars moedigen hun organisatie aan om te ontdekken wat werkt. En ze weten efficiëntie te combineren met de ontwikkeling van markten en activa. Deze wendbaarheid, zelfs als ze de koers blijven volgen naar groei en winstgevendheid op lange termijn, is goed voor organisaties tijdens een economische crisis. Een aanpak die niet alleen de neergang voorkomt, maar ook een goede basis legt voor de toekomst.